युवराज गौतम - रुपान्तरण
 २०८१ श्रावण १२, शनिबार    

लेखक परिचय

युवराज गौतम

युवराज गौतम रुपान्तरण डटकमको सम्पादन संयोजनको जिम्मेवारीमा हुनुहुन्छ । डेढ दशकदेखि पत्रकारितामा क्रियाशील उहाँ राजनीतिक, सामाजिक, मानव अधिकार साथै पर्यटन क्षेत्रमा कलम चलाउन रुचाउँनुहुन्छ । इलामबाट पत्रकारिता शुरु गर्नुभएका गौतम अन्य संचारमाध्यममा पनि क्रियाशील हुनुहुन्छ ।

जलवायु परिवर्तनको असर र मिडिया सचेतना

- युवराज गौतम   

विश्वभर जलवायु परिवर्तनको असरबारे चासो र चिन्ता छ । प्राकृतिक जोखिम दिनप्रतिदिन बढ्दै गएको र मानवीय जीवनका लागि आवश्यक जलस्रोत, वातावरण, उत्पादनजस्ता क्षेत्रमा देखिएको प्रभावले चिन्ता थपिदै गएको छ । हिमालै हिमालको देश नेपालमा हिउँको मात्र घट्दै जानु, हिमनदीहरु फुट्ने जोखिम बढ्नु, लामो समयसम्म खडेरी परेर कृषिजन्य बस्तुको उत्पादनमा कमी आउनु, पानीका मुहानहरु सुक्दै जानु अनि क्षणभरमै बाढी र डुबानले जनधनको क्षति हुनुलाई जलवायु परिवर्तनको असर मानिन्छ । यसका निम्ती विकसित देशहरुले प्रभावकारी कार्यक्रम र योजनाहरु अघि सारेका छन् ।"

नीति समस्या झेलिरहेको मोबाइल व्यवसायमा छैन् सरकारी चासो

- युवराज गौतम   

काठमाडौं । नेपालमा मोबाइल फोनको प्रयोग भएको दुई दशक मात्र नाघेको छ । नेपालीहरुले मोबाइलालाई अनिवार्य आवश्यकता ठानेर यसको बढी प्रयोग गर्न थालेको २०६० सालपछि मात्र हो । त्यसअघि ल्याण्डलाइन टेलिफोन धेरै प्रयोग गरिन्थ्यो ।"

संविधान शंसोधनका लागि वौद्धिक वहस

- युवराज गौतम   

गणतन्त्र, लोकतन्त्र, समानुपातिक समावेशीता र संघीयता नेपालको संविधानको मुल मर्म हुन् । तर संविधान कार्यान्वयनमा समस्या आउँदा यसको पुनरावलोकनको वहस सुरु भएको छ । संविधानबारे जानकारहरु संविधान संशोधन गर्नुपर्नेमा अडिक देखिएका छन् । यसका लागि औपचारिक रुपमा बौद्धिक क्षेत्रबाट बहस सुरु भएको छ । पूर्वसभामुख दमननाथ ढुंगानाको अध्यक्षतामा रहेको संसदीय अध्ययन तथा विकास संस्थापनाको अग्रसरतामा आजदेखि औपचारिक रुपमा बौद्धिक बहस सुरु भएको हो । संविधान पुनरावलोकनका लागि पनि जारी भएको १० बर्ष कटाउन नहुने तर हाल नौं बर्ष भइसकेकाले पनि शंसोधनको बहस सुरु गरिएको हो ।

सप्तरंगी उत्सव अर्थात स्वतन्त्रता र समानताको आन्दोलन

- युवराज गौतम   

जुनसुकै उत्सव वा महोत्सव खुलमखुल्ला मनाइन्छ । सन्देश प्रवाह गर्न वा कुनै कुराको प्रवद्र्धन गर्न, प्रचार प्रसार गर्न, जगेर्ना गर्न र सार्वजनिक गर्न उत्सव मनाइन्छ । तर अग्रेजी पात्रो अनुसार जुन महिना आफैंमा एक उत्सव भइसकेको छ । दशकौंदेखि विश्वभर जुन महिनालाई सप्तरंगी उत्सवका रुपमा मनाइएको इतिहास छ । ‘प्राइड मन्थ’ अर्थात ‘गौरवको महिना’का रुपमा पछिल्ला बर्षहरुमा नेपालमा पनि जुन महिनालाई रंगीन बनाउन थालिएको छ । यौनिक तथा लैङ्गिक सिमान्तकृत समुदायले यसलाई आन्दोलनका रुपमा मनाइरहेका छन् ।

कोशी प्रदेशका संभावना र समृद्धिका आधारहरु

- युवराज गौतम   

प्रदेश संरचना कार्यान्वयनमा आएको पाँच वर्षपछि अर्थात ढिलागरी नामाकरण भएको कोशी प्रदेशमा अझैपनि नामाकरणप्रति असन्तुष्टि छ । विभिन्न जाति, भाषा र धर्म, संस्कृति र सभ्यता सबैको भावना सम्बोधन गर्न सक्ने साझा नाम दाबी गरिएको कोशीमा असन्तुष्टि कायम रहेपनि पहिचानको आन्दोलन मत्थर भइसकेको छ । केदार कार्कीको नेतृत्वमा नयाँ सरकार बनेपछि केही सकरात्मक संकेतहरु देखिन थालेका छन् ।

मिडिया कानुन निर्माणमा बुझ्नुपर्ने कुरा

- युवराज गौतम   

नेपालमा गणतन्त्र स्थापना भएको १५ बर्ष वितेको छ । दोस्रो संविधान सभाबाट ०७२ असोज ३ मा जारी संविधानले गणतन्त्रलाई संस्थागत गर्दै लगिरहेको छ । संघीयता कार्यान्वयनको चरणमा छ । संघीयताको प्रारुप अनुसार तीन तहका निर्वाचनमार्फत तीनै तहका सरकार संचालनमा छन् ।

झन्डीडाँडा एक भर्जिन गन्तब्य

- युवराज गौतम   

असोज कार्तिक महिना सूर्योदय दृश्यावलोकनका लागि उपयुक्त समय हो । इलामका हरेकजसो अग्ला डाँडाले सूर्योदयको पहिलो झुल्को चुम्छन् । पश्चिम बंगालको खाडीबाट झुल्कने सूर्यको पहिलो किरण पूर्वी इलामका डाँडामा ठोक्किएपछि देशभर फैलिन्छ ।"

एनआरएनएको गुमेको शाख र अबको कार्यभार

- युवराज गौतम   

विदेशमा बस्ने नेपालीहरुको साझा संस्था गैर आवासीय नेपाली संघ(एनआरएनए)को ११औं महाधिवेशन भर्खरै सकिएको छ । चाडपर्वको उल्लास छाइरहेको बेला काठमाडौंमा भेला भएकाहरुले प्रत्यक्ष र विदेशमा रहेका गैर आवासीय नेपालीहरुले अनलाइन मतदान गरे । तर मत परिणामका कारण विवाद चर्कियो ।"