विचार - रुपान्तरण
 २०८१ आश्विन २३, बुधबार    

विचार

पतनको बाटोमा प्रचण्ड ?

- किशोर नेपाल   

सामाजिक सन्जालमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी) का अध्यक्ष तथा सर्वोच्च नेता तथा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ बोल्दै हुनुहुन्थ्यो : मलाई योे गणतन्त्र पनि मन परेको छैन । यो संघीयता पनि मन परेको छैन । उहाँको यो भनाइ सक्कली हो कि नक्कली-त्यो थाह भएन । एआइको जमानामा को सक्कली हो र को नक्कली हो ? पत्ता लगाउन कठिन छ । एआइ अर्थात ‘आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स ।’ सक्कली मानिसको अनुहार र आवाज दुरुस्त उतारेर सामाजिक सन्जालमा ‘पोष्ट’ गर्नु कलाकारिता हो । यो कलालाई इन्कारगर्नु भन्दा यसको तारीफगर्नु आबश्यक छ अहिलेको समयमा ।"

चेतनाका पूंज : प्रेमनाथ अधिकारी

- रुपान्तरण   

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एमाले) का महत्वपूर्ण सांस्कृतिक अनुहार हुन – प्रेमनाथ अधिकारी । उनका राजनीतिक प्रेरणा पुरुष थिए –बालकृष्ण बुढाथोकी । बुढाथोकीले नै उनलाई २०३७ साल भदौमा अखिल नेपाल राष्ट्रिय स्वतन्त्र बिद्यार्थी युनियनको कोषाध्यक्ष बनाएका थिए । त्यतिबेला उनले भनेका थिए, ‘प्रेमनाथ, अब तिमीले साईंली र माइलीको गीतगाउन पाउने छैनौं ।’"

शशांक कोइराला भन्नुहुन्छ : म अब किनारामा बस्न तयार छैन

- किशोर नेपाल   

प्रतिनिधि सभामा नेपाली कांग्रेसका सांसद शशांक कोइरालाको पहिलो परिचय नेपालका लोकप्रिय नेता बीपी कोइरालाका कान्छा सुपुत्र हुनु हो । तर, उहाँ कुशल नेत्र चिकित्सकका रुपमा पनि उत्तिकै परिचित र लोकप्रिय हुनुहुन्छ । उहाँका कारण उज्यालो संसार देख्ने मौका पाएका अनगिन्ती नेपाली उहाँप्रति कृतज्ञ छन । नेपाली जनताको आँखाको स्वास्थ्य रक्षाका लागि उहाँको योगदान प्रशंशनीय छ । उहाँले नेत्र चिकित्सकका रुपमा अवकाशलिइ सक्नु भएको छ ।

माओवादी रूपान्तरण मार्गको चित्र

-   

नेपाली समाजको आमूल रूपान्तरणको नेतृत्वदायी राजनीतिक शक्तिका रुपमा चिनिन्छ ः नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) । माओवादीको नेतृत्वमा भएको जनयुद्ध, जनआन्दोलन र शान्ति प्रक्रियापछिको संविधान निर्माणको चरणमा जनताको मूलभूत आवश्यकता र रूपान्तरणका लागि तय भएका एजेण्डाको समष्ठिगत रूप हो आजको लोकतान्त्रिक संघीय गणतन्त्रात्मक राज्यव्यवस्था ।

कोशी प्रदेशका संभावना र समृद्धिका आधारहरु

- युवराज गौतम   

प्रदेश संरचना कार्यान्वयनमा आएको पाँच वर्षपछि अर्थात ढिलागरी नामाकरण भएको कोशी प्रदेशमा अझैपनि नामाकरणप्रति असन्तुष्टि छ । विभिन्न जाति, भाषा र धर्म, संस्कृति र सभ्यता सबैको भावना सम्बोधन गर्न सक्ने साझा नाम दाबी गरिएको कोशीमा असन्तुष्टि कायम रहेपनि पहिचानको आन्दोलन मत्थर भइसकेको छ । केदार कार्कीको नेतृत्वमा नयाँ सरकार बनेपछि केही सकरात्मक संकेतहरु देखिन थालेका छन् ।

‘उत्तरायण’ तिर प्रचण्ड

- किशोर नेपाल   

नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादीको बिधान अधिवेशन सकिएकोछ । अधिवेशनमा सहभागी नेता तथा कार्यकर्ताका अनुसार, अध्यक्ष प्रचण्डले पार्टीको चालु बिधान अधिवेशनमा आप्mनो तात्कालिक मनोदशा सबैका सामुन्ने स्पष्ट राख्नुभएको छ । आफना पार्टीका नेता तथा कार्यकर्ताहरुलाई उमेरको ‘उत्तरायण’मा रहेकोले देशमा अपेक्षित परिवर्तनका लागि‘अग्रगामी’ छलांग मार्ने परिकल्पना सुनाउनु भएको छ ।""

 भ्रम र सत्यका बीच नेपाली पत्रकारिता

- किशोर नेपाल   

पत्रकारिताका सिध्दान्त र सूत्रहरुको ब्याख्यागर्ने क्रममा स्ट्यानफोर्ड बिश्वबिद्यालयका प्रोफेसर लायल एम नेल्सन हामीलाई बताउने गर्नुहुन्थ्योे : ‘यतिबेला पत्रकारिताको सबैभन्दा सजिलो सिध्दान्त र सूत्रका रुपमा रहेका पाँच डव्ल्यू र एक एच (के ? किन ? कहिले ? कहाँ ? को ? र कसरी ?) को अस्तित्व संकटमा परेको छ । यो देखेर कवि रुडयार्ड किपलिंगको समाधिस्थ आत्मा छटपटाइ रहेको होला । अहिलेको पत्रकारितामा यी खोजपूर्ण प्रश्नहरु अलमलिएका छन । यो सरल परिभाषाको अस्तित्व संकटमा परेकोछ ।’

मिडिया कानुन निर्माणमा बुझ्नुपर्ने कुरा

- युवराज गौतम   

नेपालमा गणतन्त्र स्थापना भएको १५ बर्ष वितेको छ । दोस्रो संविधान सभाबाट ०७२ असोज ३ मा जारी संविधानले गणतन्त्रलाई संस्थागत गर्दै लगिरहेको छ । संघीयता कार्यान्वयनको चरणमा छ । संघीयताको प्रारुप अनुसार तीन तहका निर्वाचनमार्फत तीनै तहका सरकार संचालनमा छन् ।